Demokrasinin bir parçası olan sendikal faaliyetler, yaşamak için iş gücünü satmak zorunda olan insanların oluşturduğu endüstri toplumlarında büyük önem taşır. Üreten işçilerin, yeterli olmayan yasalar ve işverenlerin iş birlikleri karşısında haklarını almak ve geliştirmek için ortak çıkarlar ve hedefler temelinde birleşmesi gerekir. Sendika, işçinin birliğini etkin bir güce dönüştüren mekanizmadır. Bu amaçla kurulan birliklerin ifadesidir. İşçilerin sosyal, ekonomik, demokratik ve bağımsız örgütleridir.

Sendikalı olmak demek;

• İşyerinde söz sahibi olmak
• Çalışma sürelerinin kölelikten farklı olması
• Sosyal haklara sahip olmak
• Onurlu bir şekilde hakkı olanı istemek ve kazanmasını bilmek
• Eşit işe eşit ücret ve insanca yaşanacak bir ücret almak
• Hak aramanın en iyi ve güvenilir yolu
• İşçiler için bir koruma kalkanına sahip olmak demektir…

Bu avantajlardan faydalanan işçilerin sendikalaşma oranında artış görünüyor. Türkiye genelindeki toplam kayıtlı işçi sayısı 13 milyon 856 bin 801. Petrol, Kimya, Lastik, Plastik ve İlaç işkollarında 502 bin 615 işçi var. İşçi sayısına göre sendikalaşma oranı 2019 Temmuz ayında %13.76 düzeyinde iken 2020 Ocak ayında %13.84 oldu. 2013’te ise sendikalaşma oranı %9,2 idi.

Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın, işkollarındaki işçi sayıları ve sendikaların üye sayılarına ilişkin 2020 Ocak ayı istatistikleri Resmi Gazete’ de yayımlandı. 2019 yılı Temmuz ayında yayımlanan istatistiklerde 13 milyon 764 bin 63 işçiden 1 milyon 894 bin 170 işçi sendikalara üyeydi. 2020 Ocak ayında ise Türkiye’de 13 milyon 856 bin 801 işçiden sadece 1 milyon 917 bin 893’ü bir sendikaya üye.

Hesaplanan veriler sadece kayıtlı işçileri içeriyor. Toplam işçi sayısına göre hesaplanan sendikalaşma oranı haliyle gerçeği yansıtmıyor. Son 7 yıldaki artışı değerlendirdiğimizde işçi sayısındaki artış, sendikalı işçilerin sayısındaki artışın altında kalmıştır. Artan sendikalı işçi oranının büyük bir kısmını geçmişte taşeron şirketlerde çalışan işçiler oluşturuyor. Bunun dışında toplu sözleşme kapsamında olmayan sendika üyesi işçiler de sendikalaşma oranının niteliğini etkilemektedir.

Türkiye’de sendikalaşma oranının düşük olması çeşitli nedenlere bağlıdır. İşçilerin sendikalaşma haklarını kullanmalarının önündeki en önemli engeller ekonomik krizin derinleştiği koşullarda işverenlerin sendika karşıtı politikaları, sendikal nedenle işten çıkarmalarda dava sürecinin pahalı olması ve uzun sürmesidir. Sendikaların yeni örgütlendiği işyerlerindeki yetki süreçlerine işverenlerin itirazları da davaların yıllarca sürmesine neden olmakta ve sendikalaşmaya büyük zarar vermektedir.

Yayınlanan verilere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/01/20200131-18.pdf